Heb ik gravel wielen nodig?
Opeens was het G woord er. Nee, niet de bekende oud-Hollandse vloek. Maar Gravel, met een hoofdletter G. Je kunt geen blad, website, fiets of kleding catalogus raadplegen of er zit altijd een of meerdere producten er tussen met de G stempel erop. Zijn gespecialiseerde gravel wielen echt nodig?
Hoe zijn gravel fietsen ontstaan?
Het op gravel rijden is ontstaan in de VS. In tegenstelling tot wat wij in Nederland gewend zijn, is er geen aparte infrastructuur voor de fietsers in de VS. In de rest van Europa, op de plekken waar geen fietspaden liggen, zijn mensen wel gewend dat ze fietsers kunnen verwachten op de weg. In de auto gefocust VS is dit anders.
De VS is een groot land en vele plaatsen zijn met elkaar verbonden met wegen die hier in Europa het predicaat “Provincialeweg” zouden krijgen. Wat de VS ook kenmerkt zijn de eindeloze kilometers aan onverharde wegen van A naar B.
Door de vele fatale ongelukken op de provinciale wegen, zijn recreatieve fietsers steeds meer de onverharde wegen gaan gebruiken. Niet omdat het leuk was, maar omdat ze vooral levend op hun bestemming wilden komen. Steeds meer fietsers zijn deze wegen gaan opzoeken en een nieuwe genre was ontstaan: Gravel.
Wat is gravel?
Er is een verschil in de definitie van wat gravel is tussen de VS en Europa. Wij hebben de neiging om alles wat geen asfalt is direct in de groep van gravel te plaatsen. Schelpenpaden, bospaden, lichte MTB parcoursen, open gebroken wegen etc. Dat is niet geheel correct.
De letterlijke vertaling van “gravel road” is grindweg. En dat is gravel. Punt. Heel veel van de onverharde wegen in de VS zijn bestrooid met grind. Alle andere ondergronden die wij in Europa onder de paraplu van gravel plaatsen, valt in de VS onder de categorie “off-road”. Wat een correctere weergave is van de situatie. Een bospad is geen weg. Van de weg af, off-road dus.
Kan ik gravel wielen op mijn racefiets plaatsen?
Ja, dat kan prima. De vraag is echter of je hier iets mee op schiet. Een racefiets, ook al heeft deze schijven, zal maar een beperkte ruimte bieden voor banden. De essentie van een gravel wielset is dat deze meer geschikt is voor bredere banden. De meeste racefietsen bieden ruimte aan maximaal 32-34mm brede banden. Daar zul je de oorlog niet mee winnen.
Zijn carbon gravel wielen sterk en duurzaam?
Absoluut! Carbon is zeer sterk en kan heel veel hebben. Carbon en aluminium reageren anders op klappen. Daar waar een aluminium velg geleidelijk bezwijkt onder grote druk (deuk vorming), is de reactie van carbon meer abrupt (directe breuk). Een carbon velg behoudt zijn vorm dus langer dan een aluminium velg, maar als de grens bereikt is, dan is het ook meteen klaar. Bij een goed samengestelde en gemaakte handgespaakte gravel wielset, zullen beiden materialen, de fietser heel lang van dienst zijn. Voorwaarde is wel dat je als fietser er voor zorgt dat je de juiste banden gekozen hebt en ook de bandenspanning in de gaten houdt.
Bestaan er ook gravel wielen voor velgremmen?
Ja, maar niet kant en klaar in de handel. Idealiter wil je een velg hebben die zo breed mogelijk is intern, om de brede banden goed te kunnen ondersteunen, maar niet zo breed dat je in de problemen komt met je cantilever of mini-v remmen. Je zal je toch moeten melden bij een wielbouwer die hier ervaring mee heeft. Er bestaand wel degelijk velgremmen velgen die intern breed genoeg zijn om banden tot 45mm probleemloos te kunnen gebruiken. Deze markt is heel klein en wordt steeds kleiner, toch heb ik meerdere gravel wielen voor velgremmen fietsen mogen maken. Op deze manier kun je een oude fiets (of een nieuwe Surly) toch een tweede leven geven.
Wat is beter, 700c of 650b gravel wielen?
Dit is afhankelijk van heel veel factoren. De belangrijkste factor is natuurlijk jouw frame. Deze moet beide type wielen kunnen ondersteunen. Concreet betekent dit dat het liefst ruimte kan bieden aan minimaal 50mm brede banden.
Er zijn talloze voordelen en nadelen als je de twee types tegenover elkaar zet. Er is een goed artikel hierover geschreven, je kunt het hele verhaal op bikepacking.com lezen.